11. อตีตานาคตปัจจุปันนสูตรที่ 3

ว่าด้วยความเป็นอนัตตาแห่งขันธ์ 5 ในสามกาล

[38] กรุงสาวัตถี. ณ ที่นั้นแล ฯลฯ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย
รูปที่เป็นอดีต รูปที่เป็นอนาคต เป็นอนัตตา จักกล่าวถึงรูปที่เป็นปัจจุบัน
ไปไยเล่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย อริยสาวกผู้ได้สดับแล้ว เห็นอยู่อย่างนี้
ย่อมเป็นผู้ไม่มีความอาลัยในรูปที่เป็นอดีต ไม่เพลิดเพลินในรูปที่เป็น
อนาคต ย่อมเป็นผู้ปฏิบัติเพื่อความเบื่อหน่าย เพื่อคลายกำหนัด เพื่อ
ความดับรูปที่เป็นปัจจุบัน เวทนาที่เป็นอดีต เวทนาที่เป็นอนาคต
เป็นอนัตตา ฯลฯ สัญญาที่เป็นอดีต สัญญาที่เป็นอนาคต เป็นอนัตตา
ฯลฯ สังขารที่เป็นอดีต สังขารที่เป็นอนาคต เป็นอนัตตา ฯลฯ วิญญาณ
ที่เป็นอดีต วิญญาณที่เป็นอนาคต เป็นอนัตตา จักกล่าวถึงวิญญาณที่
เป็นปัจจุบันไปไยเล่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย อริยสาวกผู้ได้สดับแล้ว
เห็นอยู่อย่างนี้ ย่อมเป็นผู้ไม่มีความอาลัยในวิญญาณที่เป็นอดีต
ไม่เพลิดเพลินวิญญาณที่เป็นอนาคต ย่อมเป็นผู้ปฏิบัติเพื่อความเบื่อหน่าย
เพื่อคลายกำหนัด เพื่อความดับวิญญาณที่เป็นปัจจุบัน.
จบ อตีตานาคตปัจจุปันนสูตรที่ 3
จบ นกุลปิตุวรรคที่ 1

1 - 11 อรรถกถาอตีตานาคตปัจจุปันนสูตร

และสูตรที่ 11 พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสตามอัธยาศัย
ของบุคคลเห็นปานนั้นแลให้พิเศษออกไป ด้วยบทว่า ทุกฺขํ อนตฺตา ดังนี้
จงอรรถกถาอตีตานาคตปัจจุปันนสูตรที่ 1 - 11
จบอรรถกถานกุลปิตุวรรคที่ 1

รวมพระสูตรที่มีในวรรคนี้ คือ

1. นกุลปิตสูตร 2. เทวทหสูตร 3. หลิททิกานิสูตรที่ 1
4. หลิททิกานิสูตรที่ 2 5. สมาธิสูตร 6. ปฏิสัลลานสูตร 7. อุปาทาน
ปริตัสสนาสูตรที่ 1 8. อุปาทานปริตัสสนาสูตรที่ 2 9. อตีตานาคต-
ปัจจุปันนสูตรที่ 1 10. อตีตานาคตปัจจุปันนสูตรที่ 2 11. อตีตานาคต-
ปัจจุปันนสูตรที่ 3